iOS 9 Tanıtıldı

Apple, bugün Uluslarası Geliştiriciler Konferansı – WWDC açılış konferansında beklenildiği gibi yazılım alanındaki yeniliklerini tanıttı. Günü ise OS X El Capitan, iOS 9, WatchOS 2, Apple’ın kendi program yazma dilinin yeni sürümü; Swift 2 ve Apple Music ile kapattık. Spotify’a rakip olacak Apple Music ise etkinliğin alışılmışın dışındaki en büyük yeniliğiydi diyebiliriz. Bunun yanında etkinlikte Apple’ın CarPlay ile HomeKit araçları da bugün gelen yeniliklerden bazılarını oluşturdu. iOS’un dokuzuncu versiyonu ise genel olarak Siri’ye yapılan iyileştirmeler, düşük pil modu ile artan pil süresi, azaltılmış işletim sistem boyutu ile iPad’e gelen yanyana iki uygulamanın çalıştırılmasını içeriyor. iOS 9, şu an geliştiricilere önizleme olarak sunuluyor, sonbaharda ise tüm kullanıcılara sunulacak. Geçtiğimiz yıllardan gelen tecrübe ile bu tarihin Eylül ayının sonlarına doğru olduğunu söyleyebiliriz.

• iOS 9’da ki yenilikler Siri ile başlıyor. iOS 9 ile Siri, %40’a kadar daha hızlı ve daha doğru algılıyor. Bunun yanında Siri artık daha akıllı bir asistan. Artık Siri’ye, “Geçen Cuma Taksim’de çekildiğim fotoğraflarımı bana göster” gibi daha spesifik bir istek yöneltebiliyorsunuz. Ya da Safari’de bir makaleye sonra devam etmek istediğiniz için Siri’ye “Eve vardığımda bana bunu okumayı hatırlat” gibi bir rica yönelttiğinizde kendisi sizi kırmayacak.

• iOS 9 ile telefonunuzda yaptığınız günlük rutin işleriniz daha da hızlanacak. Email yoluyla bir davet aldığınızda, daha siz daveti kabul edip takviminize eklemeden önce bile cihazınıza tahmini etkinlik olarak ekleniyor veya telefonunuza kulaklıklarınızı taktığınızda kilit ekranında Müzik kontrolleri beliriyor. Bilmediğiniz bir numaradan arandığınızda cihaz bu numaranın herhangi bir mailde daha önceden belirip belirmediğini kontrol ediyor ve eğer belirdiyse size bu kişinin kim olabileceğini numaranın altında belirtiyor. iOS 9 ile bir mail, etkinlik daveti veya mesaj gönderimi yaparken cihazınız daha önce ki hareketlerinizi inceleyerek oluşturduğunuz konuya göre mesajı kime gönderebileceğinizi veya gönderen olarak bir kişiyi seçtiğinizde, o mesajı – daveti onunla birlikte başka kime göndermek istediğinizi tahmin edebiliyor.

• Notlar uygulaması iOS cihazımızda günlük olarak kullandığımız, en azından benim vazgeçemediğim bir uygulama. Kendi içerisinde eksiklikleri olsa da yine de diğer uygulamalara geçmeyi pek düşünmedim. Neyse ki iOS 9 ile birlikte uzun zamandır beklediğim bazı özelliklere kavuşacak olmak beni sevindirdi. Artık Notlar uygulaması ile yapılacaklar için kontrol listesi oluşturabiliyorsunuz. Listeyi oluşturduktan sonra bir tık ile yapıldı olarak işaretleyebilirsiniz.

• Notlar uygulamasına şimdi bir fotoğraf, harita veya web linki eklemekte kolaylaştı. Paylaşım menüsünü destekleyen uygulamalarda, menüyü açtıktan sonra  Notlar butonuna tıklayarak istediğiniz yazıyı, fotoğrafı, linki veya harita yerini notunuza ekleyebilirsiniz. Ek olarak Notlar’a artık çizimler de eklenebiliyor. Menüye eklenen Çiz butonuyla çiziminizi uygulama içerisinden ayrılmadan notunuza eklenebiliyor. Yeni eklenen Liste Görünümünde ise notlarınızda yer alan fotoğraflarınızın, web linklerinizin, harita adreslerinin bir önizlemesi gösterilerek ne aradığınızı bulmak kolaylaşıyor.

• Apple News, Newsstand – Gazete Bayisi uygulamasının yerini alıyor ve önemli yayıncıların, dergilerini, gazetelerini, makalelerini bu uygulama üzerinden kullanıcılara ulaştırmalarını sağlıyor. Yenilikleri kullanıcılara aktarmak için mutlaka büyük bir yayıncı olmakta gerekmiyor. Apple’ın sunduğu yazılımla her gün servise içerik yüklemek kolaylaşıyor. Dijital yayıncılığa uygun olarak tek pencere içerisinde çok sayıda resimin ve videoların makalelere ve e-gazetelere yerleştirilebildiği serviste, tıpkı Flipboard gibi içerik türlere ayrılıyor ve siz ilginizi çeken türleri seçerek istediğiniz içeriği okuyabiliyorsunuz. Ayrıca servis sizin okuma tercihlerinizi dikkate alarak size daha iyi öneriler sunabiliyor; yani siz daha çok okudukça size daha iyi öneriler sunuluyor. Kullanıcıya sunulan içerik bulunduğu konuma göre özelleşiyor. Servis aslında güzel bir Flipboard alternatifi olarak dursa da, kullanıma sunulduğunda sadece üç ülkede destekleniyor olacak: ABD, Birleşik Krallık, Avustralya. Umarız servis kullanıma sunulduktan kısa bir süre sonra Türkiye’de kullanılabilir duruma gelir.

• Spotlight Araması artık çok daha akıllı. iOS 6 ve öncesindeki gibi tekrar uygulama ekranının sol tarafına taşınan Spotlight Araması, arama işlemine başlamadan önce dahi sizin bulunduğunuz yere, zamana ve davranış biçiminize göre önermelerde bulunabilen Siri Önermelerini içeriyor. Yakınlarda yer alan yemek, alışveriş, kahve dükkanları gibi mekanlar için butonlar yer alırken, Siri Tahminleri ise uygulama ve kişi önermelerinde bulunuyor. Kişiler kısmında en sık veya en son kullanılan kişiler ile takviminizde planlı bir sonra ki buluşacağınız insanlar da bu menüde kullanıcıya öneri olarak sunuluyor. Uygulama önerileri ise yine kullanıcıların hangi uygulamayı genelde hangi zaman diliminde kullandığı gibi bilgilerden yola çıkarak size bir liste oluşturuyor. Örnek vermek gerekirse, her sabah uyandığınızda Twitter hesabınızı kontrol ediyorsanız, sabah uyandığınızda, Twitter uygulaması Spotlight Aramasında yerini almış, sizi bekliyor olacak. Ek olarak birim çevirme işlemleri de Spotlight Aramasında bulunuyor.

• Apple Haritalar artık toplu taşıma hizmetlerini destekliyor. Türkiye’deki herhangi bir şehrin desteklenmediği listede: Berlin, Londra, Chicago, San Francisco, New York, Toronto, Baltimore, Philadelphia, Mexico City ve Washington, D.C bulunuyor. Bunun yanında Apple’ın son zamanlarda odağında olan Çin’de ki çok sayıda şehirde bu servis tarafından destekleniyor. Apple’ın Harita servisi şimdi daha detaylı mekan listeleyebiliyor. Örneğin bir yemek mekanını aradığınızda artık fast food restoranı mı olsun yoksa bir pastane mi daha detaylı bir biçimde sonuçları görebilirsiniz.

• Passbook uygulamasının ismi değişti ve artık Wallet – Cüzdan adını aldı. Şimdi mağazaların ödül kartlarını da destekleyen uygulama ile bu kartlar Wallet’a ekleniyor ve Apple Pay’i kullanarak ödül kazanmak ve bu ödülleri harcamakta mümkün.

• Apple CarPlay, artık araba üreticilerinin araç kontrolü için geliştirdikleri uygulamaları da destekliyor. Böylelikle CarPlay’den çıkmanıza gerek kalmıyor. Yani belki de aracınızın klimasını bile CarPlay’den kontrol edebilmek mümkün hale gelecek. Diğer bir taraftan CarPlay’e yeni ekran faktörlerini, farklı çözünürlükleri destekliyor. Bu da demek oluyor ki, üreticiler CarPlay için şu ankinden daha yüksek çözünürlükte bir ekran veya 16:9 – 3:2 gibi daha farklı görüntü oranlarını kullanarak CarPlay araç sistemleri geliştirebilecek.

• iOS 9’un getirdiği en büyük yenilik belki de iPad’e oldu. Yeni Multitasking özelliği ile bulunduğunuz uygulamadan çıkmadan bir web sayfasını kontrol edip veya bir mesaja cevap yazıp işinizi bitirdikten sonra kaldığınız yerden devam edebiliyorsunuz. Veya istediğiniz iki uygulamayı yan yana açabillir, ikisinide ayn anda kullanabilirsiniz.

Ayrıca PIP (Resim İçerisinde Resim) desteği ile herhangi bir uygulamadayken bile istediğiniz videoyu ekranın bir köşesine yerleştirerek izlemeye devam edebilirsiniz. Diğer yenilikler arasında yazım hızını iyileştirecek olan klavye menüsüne eklenmiş kısayollar, klavye üzerinde iki parmağı gezdirerek metin seçme ve Bluetooth klavyeler için yeni kısayollar bulunuyor.

• Android Migration: Apple’ın geliştirdiği bu yeni uygulama Android’den iOS’a geçen kişilerin işini kolaylaştıracak. Rehberiniz, mesajlarınız, fotoğraf ve videolarınız, web işaretleriniz, mail hesaplarınız, takvimleriniz, DRM kilitli olmayan bütün müzikleriniz ve kitaplarınız, hatta duvar kağıtlarınız bile Android cihazınızdan iOS cihazınıza bu uygulama ile aktarılabiliyor. Sahip olduğunuz uygulamaları da iOS cihazınıza aktarabilen Move to iOS uygulaması, Android cihazınızda yer alan ücretsiz uygulamaları tek tuşla iOS cihazınıza indirmenize olanak sağlıyor. Ücretli olan uygulamalar ise iTunes İstek Listenize kaydedilebiliyor ve isterseniz bu uygulamaları da daha sonra satın alabiliyorsunuz.

•  Bunun dışında iOS 9 ile gelen diğer yeniliklerde şöyle:

1. iOS 9 ile iPhone’a düşük pil modu geliyor ve Apple’ın dediğine göre şarj etmeden önce ek olarak bir saat kullanım oranı sunuyor. En çok 8GB ve 16GB kapasiteye sahip iOS cihaz sahiplerini sevindirecek olan bir haber ise cihaz üzerinden yapılan güncellemelerde ihtiyaç duyulan boş alanın azalması. iOS 8 ile daha önceden 4.58GB boş hafıza gerekirken, iOS9 ile birlikte bu sadece 1.3GB’a iniyor. iOS 8 ile birlikte oyunlarda ki performansı arttırmak için tanıtılan Metal, artık sıradan uygulamalarla da çalışacak. Metal sayesinde birkaç örnek vermek gerekirse cihaz animasyonları, sayfa kaydırma veya PDF dosyası açma gibi durumlarda performans artacak.
2. Altı Haneli Kilit Ekran Şifresi: Daha önceden dört hane olan kilit ekran şifresi iOS 9 ile birlikte altı hane oluyor. Böylelikle cihazınızın güvenliği artıyor, insanların şifrelerinizi tahmin etme olasılıkları azalıyor.
3. İki Aşamalı Doğrulama: Daha önce kullanmadığınız bir cihaz veya bilgisayardan Apple ID kullanıcı hesabınıza giriş yaptığınızda sizden bir doğrulama kodu istenecek. Bu kod Apple cihazlarınıza veya telefonunuza gönderiliyor ve kodu girdikten sonra giriş yapabiliyorsunuz. Bu kodu diğer kişiler bilemeyeceği için de hesabınız güvende kalıyor.
4. Swift 2: Apple’ın geçen sene tanıttığı yazılım dili Swift’in yeni sürümü tanıtıldı. Şimdi daha hızlı çalışma zamanı ve daha hızlı geliştirme moduna sahip olmasının yanında Swift, artık açık kaynak olarak dağıtılacak.

Apple, önümüzdeki ay iOS 9 sürümünün halka açık betasını yayınlayacak. Son kullanıcı ile önümüzdeki sonbaharda buluşacak olan yazılımı erkenden test etmek isteyenler varsa şimdiden beta.apple.com adresinden beta test süreci için kayıt olmaları gerekiyor.