Şu sıralar Çin’deki fabrikasında art arda yaşanan intiharlarla gündemde geniş yer bulan Foxconn’un Çerkezköy’deki “HP masaüstü bilgisayar” tesisleri çok yakında üretime hazırlanıyor.
Teknoloji devlerine (Apple, HP, Intel, Sony) fason üretim yapan Tayvanlı Foxconn, son günlerde dünyada Çin’in Schenzen kentindeki tesislerindeki intiharlarla (kötü çalışma koşulları yüzünden) gündemde. Türkiye’nin Foxconn gündemi ise şu sıralar oldukça farklı.
Başta “Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı” olmak üzere Türkiye bu firmayla sıkı ilişki yürütüyor. Hedefte, Foxconn’un Rusya’dan sonra bölgedeki en büyük tesislerini Türkiye’de yapılandırma fikri yatıyor. Bu iş için de önemli adımlar atıldı.
Ortadoğu ve Afrika ülkelerine Türkiye üzerinden yayılmak üzere stratejik bir karar alan HP için Çerkezköy’de üretim yapacak olan Foxconn, masaüstü bilgisayar üretmek için fabrikanın kurulumuna başladı. 60 milyon dolarlık yatırımla, 2.4 milyon bilgisayar üretim kapasitesine sahip olacak fabrikanın ilk aşamada 800 binlik üretim yapması planlanıyor. Ardından hedef tam kapasiteye kısa sürede ulaşmak. Toplamda da istihdam tarafında 2 bin kişiye ulaşılması planlanıyor.
Çin’de durum kötü…
HP Kişisel Sistemler Grubu Türkiye Müdürü Ertuğ Ayık, son dönemde Çin’de yaşanan olaylarla ilgili değerlendirme yaparken, bölgedeki pek çok tesiste benzeri olaylar yaşandığını hatırlattı. Çin’de pek çok tesiste son yaşananlardan çok daha dramatik tablonun olduğuna dikkat çeken Ayık, Foxconn’un bu yönde olayların yaşanmaması için çalıştığını da ifade etti. Ertuğ Ayık, Türkiye’de kurulacak olan tesiste ise Türkiye’deki çalışma şartlarına uyulacağını hatırlattı.
Tayvan merkezli Foxconn yetkililerinin son aylarda Türkiye’de yoğun mesai harcadığını ifade eden Ayık, Çorlu-Çerkezköy’deki yeni tesisle ilgili şu bilgileri verdi: “Serbest Bölge içinde kurulan tesisin dış cephe işleri tamamlandı. Şu anda içerideki çalışmalar geçildi. Kış aylarında test üretimine başlayıp, yeni yılla birlikte üretime geçilmesi planlanıyor.”
‘Makedonya ile yarıştık’
Bu fabrikanın Serbest Bölge içinde tek teknoloji fabrikası olacağının altını çizen Ertuğ Ayık, otomotiv sektöründeki örnekten yola çıkarak, önümüzdeki dönemde bu bölgede teknoloji adına yeni iş potansiyelinin ortaya çıkacağını vurguladı. Türkiye’nin lojistik olarak oldukça önemli bir merkez olduğunu aktaran Ertuğ Ayık, Foxconn fabrikası için yer seçiminde Makedonya ile Türkiye’nin son iki ülke olarak kaldığını, yapılan değerlendirmede Türkiye’nin öne çıkarak yatırıma imza attığını bildirdi.
Yatırımlar Ar-Ge’ye döner mi?
HP açısından değerlendirildiğinde, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde kurulan inovasyon merkeziyle Ar-Ge konusunda ilk adımı attıklarını belirten Ayık, üretim ayağının Türkiye’ye gelmesiyle, HP’nin bölgeye olan bakışını ve gelecekteki yatırım vizyonunu açıkça ortaya koyduğunu anlattı. Foxconn’la birlikte Ar-Ge alanında değil masaüstü PC üretimi adına iş yapacaklarını vurgulayan Ayık, bununla birlikte fabrikada istihdam edilecek mühendisler ve inovasyon merkezindeki genç beyinlerle birlikte gelecekte Ar-Ge kategorisinde de Türkiye olarak HP içinde istekli olduklarını iletti.
800 bin kişi çalışıyor iPad, Kindle üretiyor
Tayvan’da 1974 yılında kurulan Foxconn, plastik parça üretimiyle başladığı işi bugünlerde teknoloji alanına kaydırmış durumda. Teknoloji alanında dünyanın en büyük fason üreticilerinden biri olan şirket, Apple’ın iPod, iPad ve iPhone’u, Amazon’un Kindle’ı gibi popüler cihazların yanı sıra Intel, Dell, HP, Sony, Microsoft, Motorola ve Ciscoiçin üretim yapıyor. 1991’de Tayvan’da borsaya açılan şirketin sadece çin’deki fabrikalarında 420 bin kişi çalışıyor. Şirketin toplam çalışan sayısı ise 800 binin üzerinde. Şirketin ABD, İngiltere, Macaristan, Çek Cumhuriyeti,Meksika, Brezilya, Hindistan, Rusya ve Vietnam’da da üretim tesisleri bulunuyor.
2010 yılının başından bu yana intihar sonucu ölen Foxconn çalışanlarının sayısı 11’i, intihar teşebbüsü yaralanmayla sonuçlanan çalışanların sayısıysa 13’ü buluyor. Şirket düşük maaş ve ağır çalışma koşulları yüzünden eleştiriliyor.