Elma Dergisi Gözüyle Türkçe Siri (Beta)

Son bir haftayı dolu dolu çiçeği burnunda Siri güncellemesi ile geçirdiğimize göre artık hakkında konuşabiliriz. 2012 yılından beri beklediğimiz müjdeli haberi Siri Artık Türkçe… Nihayet başlığıyla 23 Şubat akşamı paylaşmıştık. Apple son kullanıcılar için 2015 yılının ikinci yarısından sonra yayınlanması beklenen iOS 8.3 güncellemesinin ikinci beta sürümünü geliştiriciler için yayınladı ve daha önceki haberde de belirttiğim gibi güncellemenin bizi en çok sevindiren kısmı Siri’nin artık Türkçe desteği de sunması oldu.

Geliştirici hesabından gece gece heyecanla indirdiğim kurulum dosyasını güncelleme olarak telefonuma yükleyip çalışmayan Siri ile karşılaştığımda epey hayal kırıklığına uğradım. Neyse ki Elma Dergisi çetesinden temiz kurulum yapan arkadaşlarımız Siri’nin çalıştığını söyleyince bir de öyle deneyelim dedim ve Siri ile ana dilimde konuşmaya başladım.

Yıllardır Siri kullanıyorum. Hatta olmazsa olmazım diyebilirim. Gelen bir mesajı veya e-postayı Türkçe olarak yanıtlamak zorunda olmadığım durumlar haricinde bir şekilde alışmıştım ancak ne yalan söyleyeyim Siri’yi Türkçe kullanmak kelimenin tam anlamıyla harikulade!

Tahmin edebileceğiniz gibi bolca hata mevcut fakat Türkçe dil desteğinin geldiği ilk beta olduğunu göz önünde bulundurursak hiç de kötü sayılmaz.

Muhtemelen uzunca bir süre en çok özleyeceğim şey Siri’yi İngilizce kullanırken yaşadığım o doğallık hissi. Türkçe dil desteği sanki Siri’nin ilk günleri gibi. Daha robotik bir ses tonu ve okurken kelimeler içindeki ahenk veya vurgunun yanlışlığı. Bir Türk gibi değil de iyi derecede Türkçe öğrenmiş bir yabancı gibi. İngilizce konuşurken hele hele kulaklık kullanıyorsanız ne kadar doğal bir şekilde dil kullandığını fark etmişsinizdir. Maalesef bu doğallık Türkçede yok ve uzun bir süre de gelebileceğini sanmıyorum. Kabul ediyorum Türkçe, öğrenmesi ve konuşması görece zor bir dil. Öğrenecek kişiye göre değişir bu zorluk. Bir Japon, bir Kazak, bir Özbek için öğrenilmesi en kolay dillerden biridir çünkü aynı dil ailesinden gelir ve cümle yapıları neredeyse aynıdır. Ancak Hint-Avrupa dil ailesinden bir dili konuşan birisi için elbette zordur çünkü tamamen farklıdır. Eh Siri de büyük ölçüde İngilizceden çeviri olduğuna göre… Sözün özü, dil bilgisi bakımından Siri yakın zamanda sınıf atlayabilecek olsa da konuşurken İngilizcedeki gibi o doğal ahengi yakalaması biraz zor gibi görünüyor.

Siri kolay anlıyor mu?

‘Hemde ne… Siri’nin o dinlemesi, yazması… anlayamazsınız…’ 

Şaka bir yana, 2014 Haziran’ında hem OS X hem iOS dikte özelliğine eklenen Türkçe desteği bildiğiniz üzere gayet başarılı çalışıyor. Siri de temel olarak dikte ile aynı prensipte dinliyor ve gayet güzel anlıyor. Hatta iOS 8.3 beta 2 güncellemesi ile şahsen dikte özelliğinin daha da geliştirilmiş olduğunu fark ettim. Ne söylerseniz söyleyin Siri sizi yarı yolda bırakmayacak gibi görünüyor. Özellikle mesaj veya e-postaları cevaplarken çıkardığı işi görüp de etkilenmemek zor.

Peki ya düzgün çalışıyor mu?

Maalesef hayır. Henüz emekleme aşamasında olduğunu sık yeniliyorum belki ama durum oldukça vahim. Hemen kara bulutlar kaplamasın etrafınızı. Temel işlevlerde neredeyse hiç sorun yok. Alarm kur, önümüzdeki çarşamba gününe toplantı ekle gibi saat, takvim görevleri kusursuz. Mesaj göndermek, telefon fonksiyonlar, uygulamaları yönetmek, harita, müzik, hava durumu, notlar hepsi bir harika. Özel bir şeyler sorduğunuzda ise hemen webde aramaya kalkıyor. Örneğin “Michael Jackson yaşıyor mu? gibi bir soruya İngilizce Siri Wikipedia’dan cevap verebilirken Türkçe Siri söylediklerinizi webde aratıp arama sonuçlarını listelemek ile yetiniyor. Keşke en azından alakalı bir şeyler bulsa fakat çoğu zaman onu da bulamıyor.

Kısacası temel olarak telefon ve web fonksiyonları sizi hayal kırıklığına uğratmıyor fakat Wolfram Alpha ve vikipedi gibi kaynaklar olmadığı için Siri’den ilginç sorulara yanıt alamıyor, matematiksel işlemler yaptıramıyoruz. Umarım kısa zamanda bu entegrasyonlar da sağlanır çünkü bu tip kaynaklardan kolayca bilgi edinebilmek müthiş bir deneyim.

Türkçenin zorluğu

Yine dönüp dolaşıp aynı konuya gelmek istemiyorum fakat Siri’nin temel işlevlerde de bazen sorun çıkartmasının nedeni muhtemelen Türkçenin zor bir dil oluşu. Türkçe öylesine zengin, öylesine geniş bir dil ki, Siri’ye bu yüzden kızamıyorum. Eğer çok sık kullanılan isimler, sıfatlar veya fiiller veya cümle kalıpları yerine biraz daha seyrek kullanılanları seçecek olursanız Siri yine en iyi bildiği şeyi yapıp komutu pas geçiyor ve hemen “webde … ile ilgili bunu buldum” deyip kestirip atıyor. Örneğin kaç yaşındasın sorusuna programlandığı üzere yanıt vermemeyi tercih edebiliyor fakat “yaş kaç” sorusunu anlayamayıp yine aramaya geçiyor.

Şu haliyle işe yarıyor mu?

Kesinlikle. “Not al, bu öğlen yemek için 50 Lira harcadım” dediğinizde not alması, “yarın saat üçteki randevumu beşe al” dediğinizde hiç sıkıntı çıkartmaması harika. Araç kullanırken veya evde baş ucunuzda şarj olurken “Hey Siri” ile sizi dinlemeye başlayıp hiç telefona dokunmadan birilerini arayabilmek, mesaj veya e-posta yazabilmek gerçekten keyifli. Zaten pek çok şeye zaman bulamadığımız günlük hayatın koşuşturması içinde sürekli yaptığımız işleri tek bir tuşa basıp sadece konuşarak hızlı bir şekilde tamamlamak gerçekten zamandan kazandırıyor. Hatta verdiğiniz görevleri öyle hızlı yerine getiriyor ki “acaba bir şeyler eksik mi kaldı?” veya “e peki ya şimdi ne olacak?” düşünceleriyle ekrana bakmaya devam ediyorsunuz. Bir süre sonra buna da alışacağız ve artık daha az düşüneceğiz.

Sonuç

“Türkçe Siri” kelimelerini ilk okuduğumda incelemesini yaptığımda on üzerinden en fazla iki veya üç  puan verebilirim diye düşünmüştüm. İlk kullanmaya başladığım günlerde kafadan 5 puan kazandı. Bir hafta geçti ve hemen hemen kullanmadığım çok az işlevi kalmıştır diye düşünüyorum ve puanı benim kanaatimde 6 ya çıktı. Yeni bir güncelleme ile geliştirilene kadar da aynı kalacaktır.

iOS cihazınızın UDID kaydı varsa artık pek çok torrent sitesinde iOS 8.3 beta 2’nin kurulum dosyasını bulmak mümkün. Beta yazılım demek sorun demek. Normalde işiniz bu değilse kurmamanız gerekir demek. Ancak Türkçe Siri günlük hayata öyle çok artı katıyor ki, bu kez kurmak isteyene sakın kurma diyemeyeceğim. Özellikle İngilizce ile arası iyi olmayan fakat Siri gibi bir özelliği yıllarca kullanmak isteyip kullanamayan okuyuculara belki bir ilk olacak ama kurabilirsiniz demek zorundayım. Halihazırda iOS 8.3 kararlılık konusunda ciddi bir sorun çıkartmamışken yüklemeyin diyemedim. Zaten İngilizce olarak kullanabiliyorsanız ve rehberinizdeki Türkçe isimli kişileri aramak, mesaj veya e-posta yazdırmak çok da önemli değilse yine bekleyin demek zorundayım.

Apple her zaman yaptığını yapıyor ve neredeyse mükemmel düzeye en yakın hale getirene kadar özelliği kullanıma sunmuyor. Siri’nin bilgi dağarcığını oluşturan kaynakların eklenmesini ve son kullanıcılar için derlenip toplanmış sürümünün yayınlanmasını heyecan ile bekliyorum.

Yukarıdaki satırları yazdığım sırada aldığım, büyük usta Yaşar Kemal’i kaybettiğimiz haberinin ardından ondan birkaç satır ile bitirmek istedim.

Dağın öte yüzü güneşe bakıyormuş çocuklar.. De hadi davranın, güneşle sohbetimiz var, geç kalmayalım…